Three Dutch governing bodies are each working on their own approaches to measuring the transition to a circular economy that is inherently waste-free and regenerative.
The Metropolitan Region of Amsterdam and the provinces of South Holland and Flevoland are working with Metabolic to develop circular monitoring frameworks – an essential step if Dutch national targets of a 100% circular economy by 2050 are to be realized.
“Imagine there was nothing like GDP in the world, and people asked how the economy of the Netherlands is doing,’” says Metabolic sustainability consultant Thomas Thorin. “You wouldn’t have a clue how to answer. It is the same with the circular economy. If we can’t comprehensively and systematically measure where we are, or where we want to be, we have no idea how we are doing.”
Each monitoring framework is adapted to the specific targets and context of the respective region. For instance, Flevoland is aiming to become a raw material supplier for the circular economy, with a focus on green raw materials and used materials, processing waste flows in the region into circular raw materials, in particular by facilitating chain formation and stimulating local processing. In the Amsterdam region, the priority is to reuse raw materials in a high-quality way, since its highly urbanized setting features a large stock of materials in the built environment. South Holland includes the port of Rotterdam and a large petrochemicals cluster, so the plastics chain is a particular area of interest. The specific economic characteristics of each region require a customized dashboard with its own indicators.
“At the Board we are also satisfied with the insight we will gain in transition dynamics – for example new circular patents, investments and disinvestments and how many new courses there are to start up that deal with the circular economy,” says Marjolein Brasz, lead Circular Economy at the Amsterdam Economic Board. “That helps us and our partners to set the course. What matters here is that we are going to collect the right data, among other things, with educational institutions and the business community, so that the data is reliable and is stored and used in a safe manner. That fits nicely with AMDEX.”
Provinces spearheading development framework
Commissioned by the Amsterdam Economic Board, the Municipality of Amsterdam and the cooperating municipality of the MRA, the first conceptualization of the framework for monitoring has been set up. For South Holland and Flevoland, Metabolic has not only carried out this first data analysis, but has also started to develop a framework and an operational dashboard to map the unique context and goals of each region. Customized frameworks have been constructed with three layers of indicators:
- Primary indicators provide insight on the raw material use of a region
- Dashboard indicators cover issues such as recycling, energy and biodiversity
- Transition indicators reflect the degree of institutional renewal of this system
These indicators provide crucial information to monitor policy goals and evaluate the effect of policies in place. For example, the primary indicators provide insight into the nationwide ambition to halve raw material usage by 2030.
A gap-analysis of the required data shows that challenges still need to be overcome to capture the state of the circular economy as a whole, such as improving the data availability of ingoing and outgoing material streams in the private sector. In cooperation with the province of Flevoland, Metabolic has for the first time moved this framework towards operationalization, developing the first dashboard for the annual monitoring of the transition. South Holland is also taking steps towards operationalization.
“On a national, provincial and municipal level, we are working hard to facilitate a transition to a circular economy,” says Michel Visser, Senior Advisor for the Circular Economy at the Province of Flevoland. “The need is clear. In Flevoland we are focusing on becoming a raw materials supplier and we are implementing a program to facilitate this. It is very important for us to make and test evidence-based policy. The circular economy is still in its infancy and is therefore difficult to measure, so we need a baseline measurement, and national agreements and definitions about measuring the circular economy, which is why we are now taking this step.”
Regional and national frameworks strengthen each other
The frameworks developed are in line with the national initiatives of the Dutch Environmental Assessment Agency (PBL) and Statistics Netherlands (CBS). With the development of a national framework, the PBL is working towards a national Circular Economy Report in 2020. Metabolic is joining this effort by looking at the level of a region where in region-specific data is retrieved and region-specific targets are measurable. To that end, Metabolic is seeking other pioneering provinces and municipalities interested in embracing the opportunities of tracking progress towards this emerging economic system, and away from an unsustainable linear economy. Metabolic is in close contact with the PBL and the CBS to add to the national frameworks and enrich them in a bottom-up way.
“When measuring the urban and regional transition, it is very important to join the national frameworks, as drawn up by, for example, the Netherlands Environmental Assessment Agency,” says Chandar van der Zande, sustainability advisor at Metabolic, who worked to deliver the framework for the Amsterdam Metropolitan Area. “In this way we ensure that we use the same definitions and speak the same language. We can also aim for the same goal: an economy where raw materials are reused and which contributes to a healthy, fair and liveable world.”
“Through the work Metabolic does with cities and regions, they can retrieve more fine-grained data from, for example, industrial waste, or area-specific information from green waste or other residual flows,” says Aldert Hanemaaijer of the Netherlands Environmental Assessment Agency. “Because they base their indicators on our work, they ensure that they feed into our national framework and thus contribute to making the transition to a circular economy across the country more transparent.”
Growing movement of circular pioneers
The provinces of South-Holland and Flevoland, and the Metropolitan Region of Amsterdam are real leaders in this area, and are now in the process of implementing follow-up steps towards the operationalization of the monitoring system. The next step is to increase the data availability, set uniform standards, and further develop this method into a user-friendly tool. Other regions and cities are invited to work together and join this growing movement. Together, we can make a big step towards a fully circular economy by 2050.
Download the reports (Dutch):
For more information about how to monitor the circular economy transition in your city and/or region, contact Metabolic sustainability consultant Chandar van de Zande on [email protected]
Dutch version
Drie Nederlandse bestuursorganen werken aan een alomvattende aanpak voor het meten van de overgang naar een circulaire economie die inherent afvalvrij en regeneratief is.
De Metropoolregio Amsterdam en de provincies Zuid-Holland en Flevoland werken met Metabolic om een circulair monitoringsraamwerk te ontwikkelen – een onmisbare stap als de landelijke doelen van een volledig circulaire economie in 2050 moeten worden behaald.
“Stel je voor dat het BNP niet zou bestaan en mensen vragen hoe het gaat met de Nederlandse economie,” stelt Thomas Thorin, duurzaamheidsadviseur bij Metabolic. “We zouden geen flauw benul hebben wat het antwoord is. Hetzelfde geldt voor de circulaire economie. Als we geen veelomvattende en systematische manier hebben om te meten waar we staan, of waar we naartoe willen gaan, hebben we geen idee hoe goed we het doen.”
Elk monitoringsraamwerk is aangepast aan de specifieke doelen en de context van een bepaalde regio. Flevoland richt zich op het worden van grondstofleverancier voor de circulaire economie, met een focus op groene grondstoffen en gebruikte materialen. Zij wil restromen verwerken in de regio naar circulaire grondstof, met name door ketenvorming te faciliteren en de verwerking lokaal te stimuleren.
Tegelijkertijd streeft de Metropoolregio Amsterdam naar het hergebruiken van grondstoffen op een hoogwaardige manier, aangezien het zeer verstedelijkte gebied een grote voorraad aan materialen herbergt in de gebouwde omgeving. Zuid-Holland huisvest de haven van Rotterdam en daarnaast een groot petrochemisch cluster, waardoor hier juist plastic een belangrijk onderwerp is. De specifieke economische kenmerken van iedere regio verlangen telkens een ander ingericht dashboard met eigen indicatoren. Marjolein Brasz, lead Circulaire Economie bij de Amsterdam Economic Board geeft aan: “Bij de Board zijn we ook tevreden met het inzicht dat we gaan verkrijgen in de transitiedynamiek, denk daarbij aan nieuwe circulaire patenten, investeringen en des-investeringen en hoeveel nieuwe opleidingen er opgestart worden die gaan over de circulaire economie. Dat helpt ons en onze partners om koers te bepalen”. Ze vervolgt: “Hierbij gaat het er wel om dat we de juiste data gaan verzamelen, o.a. met onderwijsinstellingen en het bedrijfsleven, zodat de data betrouwbaar is en ook op een veilige manier wordt aangeboden, bewaard en gebruikt. Dat sluit mooi aan bij AMDEX.”
Provincies pionieren ontwikkeling monitoringsraamwerk
In opdracht van de Amsterdam Economic Board, de Gemeente Amsterdam en de samenwerkende gemeente van de MRA, is de eerste conceptualisering van het raamwerk voor het monitoren opgezet. Bij Zuid-Holland en Flevolandheeft Metabolic niet alleen deze eerste data-analyse uitgevoerd, maar is ook begonnen met het ontwikkelen van een raamwerk en een operationeel dashboard om de unieke context en doelen van elke regio in kaart te brengen. Deze op maat gemaakte raamwerken zijn geconstrueerd aan de hand van drie indicatoren:
- Primaire indicatoren die inzicht bieden in het grondstofgebruik van een regio.
- Dashboard-indicatoren die gaan over kwesties als recycling, energie en biodiversiteit.
- Transitie-indicatoren die de mate van de institutionele vernieuwing weergeven van dit systeem.
Deze indicatoren bieden cruciale informatie om beleidsdoelen te monitoren en de effecten van bestaand beleid te evalueren. De primaire indicatoren, bijvoorbeeld, laten op een overzichtelijke manier de voortgang zien richting het nationale streven om grondstofgebruik te halveren in 2030.
Een gap-analyse van de benodigde data laat zien dat er nog steeds uitdagingen zijn die tegemoet getreden moeten worden, als we huidige staat van de circulaire economie volledig willen vatten. Eén van die uitdagingen is het verbeteren van data-beschikbaarheid betreffende de in- en uitstroom van materiële stromen in de private sector. In samenwerking met de provincie Flevoland heeft Metabolic dit raamwerk verder gebracht richting operationalisering door het allereerste dashboard te ontwikkelen voor het jaarlijks monitoren van de transitie. Zuid-Holland zet momenteel ook stappen richting operationalisering.
“Landelijk, provinciaal en ook op gemeentelijk niveau zijn we hard aan het werk om een transitie te faciliteren naar een circulaire economie,” stelt Michel Visser, Senior Advisor Circulaire Economie bij Provincie Flevoland. “De noodzaak is duidelijk. In Flevoland richten we ons op het worden van grondstoffenleverancier en geven we uitvoering aan een programma om dit te faciliteren. Het is voor ons van groot belang om evidence-based beleid te maken en te kunnen toetsen. De circulaire economie staat nog in de kinderschoenen en is daarom lastig meetbaar. We hebben daarom snel een nulmeting nodig en landelijke afspraken en definities over het meten van de circulaire economie, daarom zetten wij nu deze stap.”
Regionale en nationale raamwerken versterken elkaar
De ontwikkelde raamwerken sluiten goed aan bij de nationale initiatieven van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) en het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Met de ontwikkeling van een nationaal raamwerk werkt het PBL toe naar een landelijke Circulair Economie Rapportage in 2020. Metabolic sluit daarbij aan door op regionaal niveau te kijken waarin regiospecifieke data wordt opgehaald en regiospecifieke doelstellingen meetbaar worden gemaakt. Om dat mogelijk te maken is Metabolic op zoek naar andere koploperprovincies en -gemeenten. Bestuursorganen die de veelbelovende mogelijkheden willen omarmen als het gaat om het meten van de voortgang naar dit nieuwe, economische systeem; weg van de onhoudbare, lineaire economie. Metabolic staat daartoe ook in nauw contact met het PBL en het CBS om de nationale raamwerken op een bottom-up manier aan te vullen en te verrijken. “Bij het meten van de stedelijke en regionale transitie is het van groot belang om aan te sluiten bij de landelijke raamwerken, zoals opgesteld door bijvoorbeeld het Planbureau voor de Leefomgeving”, zegt Chandar van der Zande, duurzaamheidsadviseur bij Metabolic en verantwoordelijk voor het o.a. ontwikkelen van het raamwerk voor de Metropoolregio Amsterdam. “Op deze manier zorgen we ervoor dat we dezelfde definities hanteren en dezelfde taal spreken. Zo kunnen we ook streven naar hetzelfde doel: een economie waar grondstoffen worden hergebruikt en die bijdraagt aan een gezonde, eerlijke en leefbare wereld.”
“Via het werk dat Metabolic doet met steden en regio’s kunnen zij veel fijnmaziger data ophalen van bijvoorbeeld bedrijfsafval, of gebiedsspecifieke informatie van groenafval of andere reststromen,” stelt Aldert Hanemaaijer van het Planbureau voor de Leefomgeving. “Door hun indicatoren aan te laten sluiten op ons landelijke kader dragen zij zo bij aan het inzichtelijk maken van de transitie naar een circulaire economie op nationaal niveau.”
Groeiende beweging van circulaire pioniers
De provincies Zuid-Holland en Flevoland en de Metropoolregio Amsterdam zijn echte koplopers op dit gebied en zij zijn nu vervolgstappen aan het zetten naar operationalisatie van de monitoringssystematiek. De volgende stap is om de beschikbaarheid van data te vergroten, uniforme standaarden vast te stellen en de methode verder te ontwikkelen tot een gebruiksvriendelijke tool. Daarom nodigen we van harte andere regio’s, provincies en steden uit om samen te werken en zich aan te sluiten bij deze groeiende beweging. Samen kunnen we een grote stap zetten naar een volledig circulaire economie tegen 2050.
Lees hier het rapport van de Metropoolregio Amsterdam, en hier het rapport van de provincie Zuid-Holland. Voor meer informatie over het monitoren van de transitie richting de circulaire economie in uw regio of stad kunt u contact opnemen met Metabolic duurzaamheidsadviseur Chandar van de Zande via [email protected]
